Η πόλη της Παραμυθιάς βίωσε μια περίοδο τρόμου και φρίκης κατά τη διάρκεια της Κατοχής, με εκτελέσεις, βιαιότητες και λεηλασίες που έχουν αφήσει βαθιά τραύματα στη μνήμη των κατοίκων της. Οι προσωπικότητες της πόλης έπεσαν θύματα της θηριωδίας των τσάμηδων και των Ναζί, με εκτελέσεις που συγκλόνισαν την κοινότητα.
Η ανακήρυξη της Παραμυθιάς ως μαρτυρικής πόλης αναγνωρίζει τον πόνο και τη θυσία των κατοίκων της κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Το ιστορικό διάταγμα που αναφέρεται σε αυτό το γεγονός αποτελεί ένα μικρό βήμα προς την ηθική δικαίωση των οικογενειών των θυμάτων.
Οι μαρτυρίες των επιζώντων και η διατήρηση της μνήμης τους είναι σημαντικές για την κατανόηση του παρελθόντος και την αποφυγή επανάληψης τέτοιων τραγωδιών στο μέλλον.
Το χρονικό της θηριωδίας στην Παραμυθιά αποτυπώνει τον φρικτό χορό του τρόμου που εκτυλίχθηκε τη νύχτα της 27ης Σεπτεμβρίου 1943, με εκτελέσεις και συλλήψεις που σοκάρουν την κοινότητα.
Η δουλειά που κάνει ο καθηγητής Παναγιώτης Τσαμάτου για τη διατήρηση και την ανάδειξη της ιστορίας της Παραμυθιάς είναι αναγκαία για την εκπαίδευση και την ενημέρωση των νέων γενεών για τα δραματικά γεγονότα του παρελθόντος.
Οι μαρτυρίες και οι μνήμες από την Παραμυθιά αποτελούν μέρος της ιστορίας που πρέπει να διατηρηθεί ζωντανή, ως μάθημα για το μέλλον και ως τιμή στα θύματα της βίας και της καταπίεσης.
