Τι είναι το εξάνθημα και ποιες είναι οι αιτίες του
Ένα εξάνθημα είναι οποιαδήποτε αλλαγή στην εμφάνιση, το χρώμα ή την υφή του δέρματος, και οι λόγοι εμφάνισής του είναι ποικίλοι. Κάποιες συνηθισμένες αιτίες περιλαμβάνουν τον ερεθισμό, αλλεργικές αντιδράσεις, τη λήψη ορισμένων φαρμάκων, καθώς και βακτηριακές, μυκητιασικές ή ιογενείς λοιμώξεις.
Τα εξανθήματα μπορεί να συνοδεύονται από διάφορα χαρακτηριστικά, όπως κοκκινίλες, μικρές φουσκάλες, λευκά ή κίτρινα λέπια, και σε ορισμένες περιπτώσεις, προκαλούν φαγούρα ή πόνο. Όμως, δεν είναι απαραίτητο ότι κάθε εξάνθημα συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα. Αν απαιτείται θεραπεία, συνήθως προτείνονται ήπια καθαριστικά, ενυδατικές κρέμες ή ειδικές αλοιφές που περιέχουν κορτικοστεροειδή και συστατικά κατά της φαγούρας.
Εξανθήματα στα βρέφη και στα μικρά παιδιά
Στα βρέφη και τα μικρά παιδιά, τα εξανθήματα είναι συνήθως αβλαβή και οφείλονται σε διάφορες κοινές αιτίες όπως αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Τα πιο συνηθισμένα εξανθήματα στα παιδιά περιλαμβάνουν:
- Εξάνθημα από πάνα
- Νινίδα (σμηγματορροϊκή δερματίτιδα)
- Ατοπική δερματίτιδα
- Ιογενείς λοιμώξεις που προκαλούν εξάνθημα
Βρεφικό εξάνθημα από πάνα
Ένα από τα πιο κοινά εξανθήματα στα βρέφη είναι αυτό που προκαλείται από την παρατεταμένη επαφή του δέρματος με τη λερωμένη πάνα, δημιουργώντας έντονο ερεθισμό στο δέρμα τους. Συνήθως έχει έντονο κόκκινο χρώμα και εμφανίζεται στις περιοχές που το δέρμα έρχεται σε επαφή με την υγρασία.
Εξάνθημα από πάνα λόγω μυκητίασης Candida
Η Candida albicans είναι η πιο συχνή αιτία μυκητιασικής δερματίτιδας από πάνα, προκαλώντας κοκκινίλες στις πτυχές του δέρματος και μικρές κόκκινες κουκκίδες. Αυτός ο τύπος δερματίτιδας είναι συχνότερος από τη βακτηριακή μόλυνση.
Πώς αντιμετωπίζεται το εξάνθημα από πάνα
Τα μωρά που θηλάζουν παρουσιάζουν λιγότερα εξανθήματα από πάνα, αφού τα κόπρανα τους περιέχουν λιγότερα ένζυμα. Συνίσταται η χρήση απορροφητικών πατών και η αποφυγή πλαστικών πατών που διατηρούν την υγρασία. Η συχνή αλλαγή πάνας και ο σωστός καθαρισμός του βρεφικού δέρματος με ήπια σαπούνια και νερό αποτελούν τα πιο βασικά βήματα. Σε περιπτώσεις που το εξάνθημα είναι έντονο, συνιστώνται κρέμες που δημιουργούν φραγμό, όπως εκείνες με ψευδάργυρο ή βαζελίνη. Αν το εξάνθημα είναι μυκητιακής προέλευσης, θα χρειαστεί αντιμυκητιασική κρέμα, ενώ για βακτηριακές μολύνσεις, μια αντιβιοτική κρέμα είναι απαραίτητη.
Νινίδα ή σμηγματορροϊκή δερματίτιδα
Η νινίδα είναι μια ήπια μορφή δερματικής αλλοίωσης που προκαλεί κοκκινίλες και κίτρινα λέπια στο τριχωτό της κεφαλής των βρεφών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστεί και σε άλλες περιοχές του σώματος, όπως οι πτυχές του δέρματος. Συνήθως υποχωρεί μέχρι την ηλικία των έξι μηνών και αντιμετωπίζεται με ειδικά σαμπουάν και ήπιο μασάζ με έλαια για την απομάκρυνση των φολίδων.
Ατοπική δερματίτιδα
Η ατοπική δερματίτιδα χαρακτηρίζεται από ερυθρά, φολιδωτά εξανθήματα που προκαλούν έντονη φαγούρα. Τείνει να εκδηλώνεται με διάσπαρτα εξανθήματα σε διάφορα σημεία του σώματος, όπως το πρόσωπο, τα χέρια, τα πόδια και οι γλουτοί, και επιδεινώνεται τους χειμερινούς μήνες.
Η δερματίτιδα αυτή συνήθως κληρονομείται και είναι αποτέλεσμα μιας γενετικής αδυναμίας του δέρματος να συγκρατήσει υγρασία και να προστατευθεί από εξωτερικούς παράγοντες. Τα περισσότερα παιδιά ξεπερνούν την πάθηση καθώς μεγαλώνουν, ωστόσο σε μερικές περιπτώσεις, η δερματίτιδα μπορεί να παραμείνει και στην ενήλικη ζωή. Σε σοβαρές περιπτώσεις, τα παιδιά μπορεί να είναι πιο επιρρεπή σε λοιμώξεις.
Η θεραπεία της ατοπικής δερματίτιδας περιλαμβάνει ενυδατικές και κορτικοστεροειδείς κρέμες, καθώς και ήπια καθαριστικά και αντιισταμινικά.
Πότε εμφανίζεται η ατοπική δερματίτιδα
Η δερματίτιδα αυτή συνήθως πρωτοεμφανίζεται κατά την παιδική ηλικία, με το εξάνθημα αρχικά να εκδηλώνεται στο πρόσωπο και στη συνέχεια να εξαπλώνεται σε άλλα σημεία του σώματος όπως το τριχωτό της κεφαλής, τα χέρια και τα πόδια.
Ιογενείς λοιμώξεις και εξανθήματα
Σε βρέφη και μικρά παιδιά, οι ιογενείς λοιμώξεις συχνά προκαλούν εξανθήματα. Αν και ασθένειες όπως η ιλαρά, η ερυθρά και η ανεμοβλογιά έχουν μειωθεί λόγω των εμβολίων, τα μη εμβολιασμένα παιδιά διατρέχουν κίνδυνο εκδήλωσης αυτών των εξανθημάτων αν προσβληθούν από τους αντίστοιχους ιούς.