Αναγνώριση και Διαχείριση Αγχώδους Διαταραχής
Όλοι αντιμετωπίζουμε στιγμές έντονου άγχους, ειδικά όταν στη ζωή μας συμβαίνουν μεγάλες αλλαγές ή πιέσεις. Ωστόσο, όταν τα συμπτώματα του άγχους γίνονται πιο έντονα από τις ίδιες τις καταστάσεις που τα προκαλούν και αρχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά την καθημερινότητά μας, μπορεί να πρόκειται για αγχώδη διαταραχή.
Οι αγχώδεις διαταραχές δημιουργούν σημαντική αναστάτωση και επηρεάζουν την προσωπική, επαγγελματική και κοινωνική ζωή. Ευτυχώς, με τη σωστή υποστήριξη και θεραπεία, μπορούν να ελεγχθούν. Η έγκαιρη και σωστή διάγνωση είναι το πρώτο βήμα για την αντιμετώπισή τους.
Παρακάτω αναφέρονται μερικά κοινά σημάδια που μπορεί να υποδεικνύουν την ύπαρξη αγχώδους διαταραχής.
Υπερβολική ανησυχία
Είναι φυσικό να αισθανόμαστε ανησυχία όταν βρισκόμαστε μπροστά σε σοβαρές καταστάσεις, όπως προβλήματα υγείας αγαπημένων προσώπων ή οικονομικές δυσκολίες. Ωστόσο, στις αγχώδεις διαταραχές, οι ανησυχίες είναι δυσανάλογες σε σχέση με τις αιτίες που τις προκαλούν και συχνά προκύπτουν σε καταστάσεις που για άλλους μπορεί να φαίνονται ασήμαντες.
Για να θεωρηθεί ότι αυτή η ανησυχία σχετίζεται με γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, πρέπει να εμφανίζεται τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας για τουλάχιστον έξι μήνες και να είναι δύσκολο να ελεγχθεί. Συχνά συνοδεύεται από δυσκολία συγκέντρωσης και αδυναμία ολοκλήρωσης καθημερινών δραστηριοτήτων.
Συνεχής κατάσταση επιφυλακής
Το άγχος ενεργοποιεί το συμπαθητικό νευρικό σύστημα, προκαλώντας σωματικές αντιδράσεις όπως γρήγορη καρδιακή λειτουργία, εφίδρωση, τρέμουλο και ξηρότητα στο στόμα. Αυτό συμβαίνει επειδή ο εγκέφαλος προετοιμάζει το σώμα να αντιδράσει σε κάποια φανταστική απειλή. Αυτή η αντίδραση μπορεί να είναι χρήσιμη σε πραγματικές καταστάσεις κινδύνου, αλλά είναι βλαβερή όταν εμφανίζεται χωρίς λόγο στην καθημερινότητα.
Ανησυχία και νευρικότητα
Η αδιάκοπη νευρική κίνηση αποτελεί ένδειξη άγχους, κυρίως σε παιδιά και εφήβους. Όσοι την εμφανίζουν αισθάνονται συνεχώς ένταση, σαν να είναι διαρκώς σε υπερδιέγερση ή ότι δεν μπορούν να καθίσουν ακίνητοι για πολύ ώρα.
Αίσθημα κόπωσης
Ένα άλλο σύμπτωμα αγχώδους διαταραχής είναι η κόπωση, η οποία μπορεί να εμφανίζεται ακόμα και μετά από ελαφριές δραστηριότητες. Παρά το γεγονός ότι το άγχος συχνά συνδέεται με νευρικότητα, η κόπωση είναι μια παράδοξη, αλλά συχνή αντίδραση, ειδικά μετά από μια κρίση άγχους.
Δυσκολία συγκέντρωσης
Έρευνες έχουν δείξει ότι περισσότερα από τα μισά παιδιά με αγχώδεις διαταραχές δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν. Παρόμοιες μελέτες σε ενήλικες υποδεικνύουν ότι σχεδόν το 90% των ατόμων με αγχώδη διαταραχή αντιμετωπίζουν προβλήματα συγκέντρωσης, με τη σοβαρότητα της διαταραχής να σχετίζεται άμεσα με το βαθμό δυσκολίας συγκέντρωσης.
Το άγχος επηρεάζει τη λειτουργική μνήμη, δηλαδή τη μνήμη που είναι υπεύθυνη για τη βραχυπρόθεσμη αποθήκευση πληροφοριών, γεγονός που εξηγεί γιατί οι επιδόσεις μπορεί να μειωθούν κατά τη διάρκεια έντονων περιόδων άγχους.
Προβλήματα ύπνου
Διαταραχές του ύπνου είναι συχνά συνδεδεμένες με τις αγχώδεις διαταραχές. Η αϋπνία και οι συχνές διακοπές κατά τη διάρκεια της νύχτας είναι τα πιο συχνά προβλήματα που αναφέρουν τα άτομα που πάσχουν από άγχος.
Κρίσεις πανικού
Η διαταραχή πανικού είναι μια μορφή αγχώδους διαταραχής, η οποία χαρακτηρίζεται από κρίσεις πανικού. Αυτές οι κρίσεις συνοδεύονται από έντονο φόβο και σωματικά συμπτώματα όπως ταχυκαρδία, εφίδρωση, δυσκολία στην αναπνοή, σφίξιμο στο στήθος και ναυτία.
Περίπου το 22% των Αμερικανών θα βιώσει τουλάχιστον μία κρίση πανικού στη διάρκεια της ζωής του, ενώ περίπου το 3% αυτών θα εμφανίσει τη διαταραχή σε συχνή βάση.
Κοινωνική αποφυγή
Άτομα με αγχώδεις διαταραχές συχνά αποφεύγουν κοινωνικές εκδηλώσεις, ανησυχούν για το τι θα πουν οι άλλοι και φοβούνται την κριτική ή το ενδεχόμενο να ντροπιαστούν μπροστά σε κόσμο. Αυτή η μορφή άγχους, γνωστή ως κοινωνική φοβία, εμφανίζεται περίπου στο 12% των ενήλικων στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Φοβίες
Οι φοβίες, ένας ακραίος φόβος απέναντι σε συγκεκριμένα αντικείμενα ή καταστάσεις, όπως οι κλειστοί χώροι ή τα ύψη, αποτελούν τυπική ένδειξη αγχώδους διαταραχής. Αυτές οι φοβίες συνήθως εμφανίζονται στην παιδική ή εφηβική ηλικία και μπορεί να είναι τόσο έντονες που επηρεάζουν την καθημερινή λειτουργία του ατόμου.
