Πρόσφατες ανακαλύψεις, οι οποίες προήλθαν από μια ομάδα αρχαιολόγων με επικεφαλή τον Αντώνιο Μπαρτζιώκα, ομότιμο καθηγητή στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, προσφέρουν έναν νέο ισχυρισμό. Σύμφωνα με την ομάδα, οι νέες αναλύσεις υλικών που βρέθηκαν στον Τάφο ΙΙ, γνωστό και ως Μεγάλη Τούμπα, έχουν φέρει στο φως στοιχεία που συνδέουν το ταφικό συγκρότημα με τον Μέγα Αλέξανδρο. Τα ευρήματα περιλαμβάνουν ύφασμα από βαμβάκι βαμμένο μωβ, καθώς και το σπάνιο ορυκτό χουντίτη, το οποίο χρησιμοποιούνταν στα βασιλικά ενδύματα της αρχαίας Περσίας.
Η Ανακάλυψη του Χιτώνα
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα είναι το ύφασμα που πιστεύεται ότι ίσως ανήκει στον Μέγα Αλέξανδρο. Η υπόθεση βασίζεται σε ανάλυση του υφάσματος, το οποίο, σύμφωνα με την έρευνα, θα μπορούσε να έχει φέρει ο Αλέξανδρος από την Περσία, μετά τις κατακτήσεις του. Οι αρχαιολόγοι ισχυρίζονται ότι το ύφασμα θα μπορούσε να έχει κάποια σχέση με τον βασιλικό χιτώνα που φορούσε ο Αλέξανδρος στις επίσημες εμφανίσεις του. Παράλληλα, στη ζωφόρο του τάφου έχει βρεθεί μια τοιχογραφία όπου απεικονίζεται ένας κυνηγός, ο οποίος ταυτίζεται με τον Μέγα Αλέξανδρο και φορά έναν παρόμοιο μωβ χιτώνα.
Αυτά τα νέα στοιχεία έκαναν αίσθηση και προκάλεσαν φρενίτιδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα ΜΜΕ, με αρκετούς να μιλούν για «σπουδαία ανακάλυψη». Ωστόσο, η επιστημονική κοινότητα παραμένει επιφυλακτική, καθώς δεν υπάρχουν ακόμη αδιάσειστα αποδεικτικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν πλήρως τη θεωρία.
Υπόθεση για τον Φίλιππο Γ’ Αρριδαίο
Η θεωρία της ομάδας Μπαρτζιώκα αμφισβητεί την καθιερωμένη άποψη του Ανδρόνικου ότι ο Τάφος ΙΙ ανήκει στον Φίλιππο Β’. Αντίθετα, υποστηρίζουν ότι ο τάφος ενδέχεται να ανήκει στον ετεροθαλή αδερφό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Φίλιππο Γ’ Αρριδαίο, ο οποίος κυβέρνησε μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου. Η συγκεκριμένη υπόθεση δεν είναι καινούργια και έχει διατυπωθεί ξανά στο παρελθόν, αλλά η νέα έρευνα επιχειρεί να δώσει περισσότερα στοιχεία που την υποστηρίζουν.
Οι ερευνητές θεωρούν ότι τα αντικείμενα που βρέθηκαν στον τάφο, όπως το χρυσό στεφάνι και τα κτερίσματα, ίσως να σχετίζονται άμεσα με τον ίδιο τον Αλέξανδρο. Αυτή η υπόθεση, εάν αποδειχθεί, θα αλλάξει δραματικά την κατανόησή μας για την ταυτότητα των ενταφιασμένων στη Βεργίνα και θα θέσει σε αμφισβήτηση την ανακάλυψη του Μανόλη Ανδρόνικου.
Σκεπτικισμός από την Αρχαιολογική Κοινότητα
Παρά το θόρυβο που έχει δημιουργηθεί γύρω από τη νέα θεωρία, οι αρχαιολόγοι παραμένουν επιφυλακτικοί. Σημαντικοί ερευνητές, όπως η Στέλλα Δρούγου, ομότιμη καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, που διηύθυνε την ανασκαφή της Βεργίνας μετά τον θάνατο του Μανόλη Ανδρόνικου, έχουν εκφράσει αμφιβολίες για τα νέα στοιχεία. Σε δηλώσεις της, τόνισε ότι οι ισχυρισμοί δεν βασίζονται σε επιβεβαιωμένα δεδομένα και ότι τα ανασκαφικά ευρήματα συχνά αγνοούνται όταν διατυπώνονται τέτοιες θεωρίες.
Επιπλέον, η Δρούγου εξέφρασε την απορία της για το πώς βρέθηκαν τα ευρήματα του τάφου στα χέρια της ομάδας του Μπαρτζιώκα, σημειώνοντας ότι δεν έχει λάβει καμία ενημέρωση από επίσημες πηγές σχετικά με την έρευνα.
Η Παλιότερη Ανάλυση του Υφάσματος
Τα νέα στοιχεία που προέκυψαν από την ανάλυση του υφάσματος δεν είναι εντελώς άγνωστα. Ήδη από το 2014, η διεπιστημονική ομάδα της πανεπιστημιακής ανασκαφής της Βεργίνας είχε ανακοινώσει σε εκδήλωση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης ότι είχαν βρεθεί ίχνη χουντίτη και πορφύρας στη χρυσή λάρνακα του Τάφου ΙΙ. Τα υπολείμματα αυτών των υλικών είχαν εντοπιστεί πάνω και ανάμεσα στα οστά του νεκρού, καθώς και γύρω από το χρυσό στεφάνι.
Σύμφωνα με την ανάλυση εκείνης της εποχής, το ύφασμα θεωρούνταν ότι είχε χρησιμοποιηθεί για να τυλιχθούν τα οστά του νεκρού πριν την καύση τους. Η εκδοχή αυτή θεωρούσε το ύφασμα ως μέρος μιας μάσκας που ο Φίλιππος Β’ φορούσε κατά τη διάρκεια θρησκευτικών τελετών, και που στη συνέχεια τοποθετήθηκε στη σορό του ως ένδειξη τιμής.
Η Σημασία της Ανακάλυψης
Ο Γιάννης Μανιάτης, Διευθυντής Ερευνών και Υπεύθυνος του Εργαστηρίου Αρχαιομετρίας του Δημόκριτου, είχε δηλώσει ότι το ύφασμα αποτελούσε μια πολυστρωματική κατασκευή που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Μακεδονία. Χρησιμοποιούσε σπάνια υλικά, όπως χουντίτη και πορφύρα, και φοριόταν από τον Φίλιππο σε θρησκευτικές τελετές, πιθανόν ως αρχιερέας των ορφικών μυστηρίων.
Αυτή η εκδοχή της ανάλυσης παραμένει ισχυρή και δεν έχει ανατραπεί από τις νέες ανακαλύψεις. Ωστόσο, η νέα έρευνα επιχειρεί να επανερμηνεύσει τα ευρήματα, προτείνοντας μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας, που εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ταυτότητα του νεκρού.
Η Διαμάχη Συνεχίζεται
Παρόλο που η υπόθεση του Μπαρτζιώκα προσπαθεί να αμφισβητήσει την παραδοσιακή άποψη για τον Τάφο ΙΙ, οι περισσότεροι αρχαιολόγοι παραμένουν σκεπτικοί. Η απουσία αδιάσειστων αποδείξεων και η χρήση στοιχείων που έχουν ήδη ερμηνευτεί με άλλον τρόπο, καθιστούν δύσκολη την πλήρη αποδοχή της νέας θεωρίας.
Οι εικασίες γύρω από τον Τάφο ΙΙ στη Βεργίνα δεν είναι νέες. Ο τάφος έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών μελετών και συζητήσεων, με αρκετούς να προσπαθούν να αποδείξουν ότι δεν ανήκει στον Φίλιππο Β’, αλλά σε άλλο μέλος της βασιλικής οικογένειας. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, δεν έχει προκύψει κάποια ανακάλυψη που να ανατρέπει πλήρως τις αρχικές αναλύσεις και τα συμπεράσματα του Μανόλη Ανδρόνικου.
Η συζήτηση γύρω από τον τάφο και τα ευρήματα της Βεργίνας συνεχίζει να αποτελεί θέμα ενδιαφέροντος για την παγκόσμια αρχαιολογική κοινότητα, καθώς οι νέες έρευνες και θεωρίες φέρνουν στην επιφάνεια ερωτήματα που δεν έχουν ακόμη απαντηθεί πλήρως.